کلاهبرداری

تعریف  کلاهبرداری: کلاهبرداری عبارت است از بردن مال غیر با توسل به عملیات متقلبانه، موضوع جرم کلاهبرداری مال دیگری است پس اگر شخصی مال خود را که در نزد دیگری است با توسل به وسایل متقلبانه پس بگیرد مرتکب جرم کلاهبرداری نشده است.

عملیات متقلبانه

در کلاهبرداری وسیله ای که با آن عمل کلاهبرداری انجام می‌شود مهم است یعنی این وسیله باید متقلبانه باشد و با توسل به این عملیات متقلبانه مال را ببرند یعنی با استفاده از عملیات متقلبانه طرف مقابل را فریب دهند یا تطمیع کنند یا تهدید کنند و در نهایت با فریب مال را از اختیار و خارج کند.

پس اگر شخصی بداند که دیگری در حال توسل به عملیات متقلبانه و فریب است و با علم به این موضوع مال را به او بدهد در این حالات وسیله متقلبانه در انجام این اعمال موثر نبوده و افعال ارتفاعی تعریف کلاهبرداری را ندارد.

همچنین بردن مال غیر باید بعد از توسل به عملیات متقلبانه باشد پس اگر کسی مال دیگری را گرفته باشد و با توسل به عملیات متقلبانه آن را پس ندهد مشمول تعریف جرم کلاهبرداری نیست.

باید توجه داشت که دروغ گفتن برای اقا کلاهبرداری کافی نیست و عملیات متقلبانه چیزی بیش از دروغ گفتن است. همینطور گرانفروشی هم کلاهبرداری نیست مگر اینکه وصف خاصی در مورد  کالا گفته شود.

انواع کلاهبرداری

کلاهبرداری  اساساً به دو نوع ساده و مشدد تقسیم بندی می شود. کلاهبرداری ساده آن است که مرتکب فعل مجرمانه  دارای هیچ ویژگی خاصی نمی­باشد اما کلاهبرداری مشدد آن است که مرتکب جرم کلاهبرداری یکی از ویژگی های زیر باشد:

۱- مرتکب به دروغ به عنوان کارمند دولت را اتخاذ کرده باشد چون باعث از بین رفتن اطمینان و اعتماد عمومی است.

۲- فرد کلاهبردار از وسایل تمرین عمومی استفاده کرده باشد و مردم فکر می‌کنم نظارت وجود دارد در حالی که این موضوع باعث از بین رفتن چنین اطمینان می شود.

۳- مرتکب کارمند دولت باشد  چرا که نسبت به کارمندان دولت ظاهراً اطمینانی از طرف مردم وجود دارد.

حال سوال این است که اگر شخص کارمند دولت باشد ولی از عنوان خود استفاده نکرده باشد جرم کلاهبرداری ساده است یا مشدد؟ پاسخ این است که اگر از عنوان سوء استفاده نشده باشد جرم کلاهبرداری ساده است.

مجازات جرم کلاهبرداری

در ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا اختلاس کلاهبرداری دو مجازات برای کلاهبردار تعیین شده است که هر دو باهم بر  مجرم تحمیل می شوند. مرتکب جرم کلاهبرداری هم به حبس محکوم شده و هم محکوم به پرداخت جزای نقدی می شود.

ماده قانونی مذکور برای کلاهبرداری ساده یک تا هفت سال حبس و دو برابر مال برده شده به عنوان جزای نقدی در نظر گرفته است اما برای کلاهبرداری مشدد دو تا ده سال حبس و دو برابر  مال برده شده به عنوان جزای نقدی در نظر گرفته شده است.

جرایم در حکم کلاهبرداری

بعضی از جرایم هستند که هر چند عنوان مجرمانه خاص خود را دارند یعنی قانونگذار مجازات آنها را مجازات کلاهبرداری قرار داده است  در ادامه به بعضی از آنها می پردازیم:

 انتقال مال غیر

هرکس مال غیر را بدون اجازه او منتقل کند کلاهبردار محسوب می شود در خصوص این موضوع رای وحدت رویه صادر شده که هرگاه مجرمی کلاهبردار محسوب شود مطابق ماده یک قانون قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا اختلاس کلاهبرداری برای حکم صادر می شود.

تفاوتی که بین انتقال مال غیر و معامله فضولی که در قانون مدنی مطرح شده است وجود دارد،  وجود عنصر سوء نیت در مرتکب این عمل است اگر سوء نیت در این عمل موجود باشد انتقال مال غیر بوده و گرنه مشمول تعریف معامله فضولی قانون مدنی می باشد.

معامله معارض

این عنوان یک جرم خاص است که در ماده ۱۱۷ قانون ثبت مطرح شده است. برای وقوع این جرم باید انجام شود جمله اول راجع به یک مال با سند رسمی یا سند عادی انجام می­شود و در ادامه مشخص راجع به همان مال حقی را در تعارض حق اول واگذار می‌کند. با سند رسمی، یعنی راجع به همان مال به موجب سند رسمی معامله معارض دیگری انجام بگیرد.

در صورتی که اعمال شخص اوصاف معامله معرض را داشته باشد شخص به مجازات حبس سه تا ۱۰ سال محکوم می‌شود.

معامله معارض می‌تواند در مورد مال منقول و غیرمنقول انجام بگیرد البته در خصوص مال منقول بایستی هر دو معامله با سند رسمی صورت بگیرد.

تبانی برای بردن مال غیر

بر اساس قانون تبانی برای بردن مال غیر مصوب ۱۳۰۸ کسانی که بین هم با تبانی دعاوی صوری مطرح کنند که مال دیگری را ببرند مرتکب عمل و مجرمانه شده اند و در حکم کلاهبردار محسوب می شوند مثلاً شخصی در حال دادرسی مدنی با نفر دیگر است  و یکی از اشخاص با دیگری تبانی می‌کند که وارد دان دادرسی شود.

معرفی مال دیگری به عوض مال خود

کسی که بدون مجوز قانونی مال غیر را مال خود معرفی کرده باشد که عملیاتی روی آن انجام شود کلاهبردار محسوب می شود.

مثلاً شخصی خانه ای می فروشند و می آید همان خانه را که با سند عادی فروخته در بانک رهن می گذارد چون مال دیگری است مشمول این قانون است و یا اینکه شخص وثیقه گذار مال دیگری را به عنوان مال خود معرفی می‌کند و عملیاتی نسبت به آن انجام می‌شود این موضوع نیز مشمول این ماده  است.

جرائم در حکم کلاهبرداری در قوانین ثبتی

هرکس مالک ملکی نباشد و تقاضای ثبت آن را به نام خودش بکند کلاهبردار محسوب می شود و همچنین وقتی در زمان تقاضای مالک باشد اما در زمان ثبت مالک نباشد.

هرکس به عنوان امین در ملکی تعیین شود اما تقاضای ثبت آن را بکند کلاهبردار محسوب می­شود. مثلاً سرایدار برود و در اداره ثبت تقاضای ثبت ملک را بکند کلاهبردار محسوب می­شود.

گرفتن گواهی انحصار وراثت دروغین

اگر شخصی وارث نباشد و یا به عنوان تنها وارث گواهی حصر وراثت بگیرد نیز مشمول حکم کلاهبرداری بوده و به مجازات کلاهبرداری محکوم می‌شود.

جرم کلاهبردار از جرایمی است که اثبات آن در دادگاه شرایط موجود از پیچیدگی های خاص خود برخوردار است پس نیاز است که کسی که اموال خود را در چنین جرایمی از دست داده است از مشاوره حقوقی بهترین وکیل ممکن استفاده نموده بهترین وکیل ممکن را به وکالت خود تعیین نماید.

برای راهنمایی و استفاده از مشاور حقوقی کلاهبرداری و همچنین تماس با وکلای متخصص کلاهبرداری می‌توانید از راه های ارتباطی گروه وکلای ایران دادفر  استفاده نمایید.

مشاوره کیفری

دعوای کیفری