نشر اکاذیب چیست؟

نشر اکاذیب آنلاین: به‌طورکلی منتشر کردند و اشاعه خبرهای دروغین و غیرواقعی به‌منظور وارد آوردن خسارت و ضرر به دیگران و یا تشویش اذهان عمومی یا  لطمه به حیثیت مقامات رسمی در اصطلاح حقوقی نشر اکاذیب نامیده می‌شود.

درواقع هر کس مطالب، سخنان و یا نقل‌قول‌های دروغین و ساختگی را به‌وسیله نامه شکوائیه و یا  مکتوبات و یا به هر وسیله دیگری منتشر کند که منجر به وارد آمدن لطمه آبرویی و تشویش اذهان عمومی به شود مرتکب جرم نشر اکاذیب شده است.

انواع نشر اکاذیب کدم‌اند؟

نشر اکاذیب در قانون مجازات اسلامی

بر اساس مقررات که در ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی در باب پنجم کتاب تعزیرات معین‌شده است : «هرکس به‌قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به‌وسیله نامه یا شکوائیه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا اکاذیبی اظهار کند یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت رأساً یا به‌عنوان نقل‌قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا خیر، علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال یا شلاق تا 74 ضربه محکوم شود».

نشر اکاذیب در قانون جرائم رایانه‌ای

ماده‌قانونی که در خصوص نشر اکاذیب به‌وسیله رایانه صحبت نموده است ماده ۱۸ قانون جرائم رایانه‌ای مصوب سال ۱۳۸۸ است در این ماده بیان‌شده است که: «هر کس به‌قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به‌وسیله سیستم رایانه یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را برخلاف حقیقت، رأساً یا به‌عنوان نقل‌قول به شخص حقیقی یا حقوقی یا مقام‌های رسمی به‌طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یادشده به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت به حبس از 91 روز تا دو سال یا جزای نقدی از 5 میلیون ریال تا 40 میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد».

شرایط وقوع جرم نشر اکاذیب

انتشار دادن مطالب

انکه ملاحظه می‌شود جرم نشر اکاذیب به‌وسیله فعل اظهار کردن یعنی بیان کردن انجام شود. برای اینکه عمل فردی که مطالب خلاف واقعی را اظهار می‌کند مشمول تعریف ماده ۶۹۸ بوده و جرم نشر اکاذیب تلقی شود بایستی این موضوع به‌صورت عمومی منتشرشده و با قصد تشویش اذهان عمومی و لطمه و خسارت به شخص حقیقی یا حقوقی و یا مقامات رسمی پراکنده شود.

اگر شخصی مطلبی را در نامه‌ای خصوصی به دیگری اظهار نماید هرچند که این موضوع خلاف واقع باشد ولی چون وصف انتشار موضوع خلاف واقع در آن موجود نیست نمی‌تواند به‌عنوان نشر اکاذیب مورد پیگرد قرار بگیرد.

خلاف واقع بودن موضوعات اظهارشده

همان‌طور که از متن مواد ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی و همچنین ماده ۱۸ قانون جرائم رایانه‌ای مشخص است مطالبی که در جرم نشر اکاذیب انتشار داده و گسترده می‌شود بایستی خلاف واقع باشد یعنی اگر شخصی مطالبی را به ضرر دیگری به‌وسیله دستگاه‌های رایانه‌ای و سیستم‌های اینترنتی و یا به‌وسیله چاپ اوراق و مکتوبات منتشر کند و باعث لطمه به حیثیت شخصی شود اما مطالب منتشرشده خلاف واقع نباشد جرمی مرتکب نشده.

درواقع اگر مطالبی که توسط شخص انتشاردهنده منتشر می‌شود و باعث لطمه به آبرو یا اضرار به غیر می‌شود واقعیت داشته باشد مشمول جرم نشر نخواهد بود.

وجود سوءنیت

برای تحقق جرم نشر اکاذیب لازم نیست که حتماً مطالب خلاف واقع و دروغ‌هایی که منتشرشده و به شخصی منتشرشده است باعث به وجود آمدن خسارت و ضرر و یا لطمه به حیثیت آبروی و یا تشویش اذهان عمومی باشد  و صرف اینکه شخص منتشرکننده با قصد ایجاد ضرر و یا تشویش اذهان عمومی نسبت به انتشار مطالب اقدام کند و در این خصوص سوءنیت داشته باشد برای مجرم تلقی شدن او کافی است.

اثبات دروغ بودن مطالب در نشر اکاذیب با چه کسی است؟

در خصوص کلمه اکاذیب باید گفت که هرچند این کلمه به معنی جمع «کذب» است اما اگر یک مورد دروغ و مطلب خلاف واقع آن به کسی نسبت داده‌شده باشد مشمول تعریف قانون از نشر اکاذیب خواهد بود.

بر اساس قواعد کلی حقوقی اثبات دروغ بودن مطلب منتشرشده و همچنین  مجرمانه بودن عمل شخصی که انتشار مطالب را انجام داده است به عهده شخصی است که مدعی دروغ و خلاف واقع بودن مطالب است. یعنی اگر فردی مطالب خلاف واقع ایران نسبت به شخصی منتشر کند و دیگری از این موضوع آسیب ببیند فرد شاکی باید ثابت کند که مطالبی که توسط فرد انتشاردهنده پراکنده‌شده است دروغ و خلاف واقع است.

تفاوت نشر اکاذیب رایانه‌ای و نشر اکاذیب عادی

به‌طورکلی قواعدی که در خصوص نشر عکاسی به رایانه‌ای و غیر رایانه‌ای مطرح‌شده است با یکدیگر شباهت بسیار زیادی دارد امام حل اختلاف این دو نوع از نشر اکاذیب وسیله‌ای است که  توسط آن نشر اکاذیب انجام می‌پذیرد. بر اساس ماده ۱۸ قانون جرائم رایانه‌ای اگر نشر اکاذیب از طریق سیستم‌های رایانه‌ای و مخابراتی انجام بپذیرد مشمول حکم مقرر در ماده یعنی ۹۱ روز تا ۲ سال حبس خواهد بود.

اما اگر نشر اکاذیب از طریق نامه یا شکوائیه یا گزارش و توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی صورت بپذیرد مشمول مجازات مقرر در ماده ۶۹۸ قانون مجازات اسلامی بوده و به حبس از دو ماه تا دو سال و همچنین تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

مشاوره حقوقی نشر اکاذیب آنلاین

برای دریافت مشاوره حقوقی در خصوص جرائم کیفری(نشر اکاذیب آنلاین) و همچنین بهره‌گیری از تجربه بهترین وکیل در مورد پرونده حقوقی خودتان می‌توانید از راه‌های ارتباطی گروه وکلای ایران داد فر استفاده نموده و مشکل حقوقی خود را با صرف کمترین وقت و هزینه حل کنید.