بایگانی دسته‌ی: تقسیم ماترک

تقسیم ماترک یا ترکه به چه معنی است؟

ماترک یا ترکه یا ارث در اصطلاح حقوقی به دارایی و اموالی گفته می شود پس از فوت یک شخص از او باقی مانده و بر اساس قواعد مقرر در قانون مدنی به ورثه منتقل می شود. همچنین ورثه به بازماندگان شخص فوت کرده گفته می شود که بر اساس قواعد قانونی  دارایی شخص بعد از فوت به آنها انتقال پیدا میکند.

بر این اساس دارایی شخص به معنی کلیه اموال، بدهی ها و طلب های او می باشد به مجموعه این اقلام ماترک یا ترکه شخص متوفی گفته می شود. که این دارایی پس از پرداخت بدهی های شخص متوفی و همچنین هزینه کفن و دفن بین وراث تقسیم میشود.

دلیل طرح دعوای تقسیم ماترک چیست؟

بر اساس قواعدی که در باب ارث در قانون مدنی ذکر شده است وقتی شخصی فوت میکند و دارایی از او باقی می ماند، در صورتی که ورثه متعدد باشند این دارایی به صورت مشاع و مشترک  به مالکیت آنها در می آید یعنی که همه آنها به نسبت سهم الارث خود در تمام  اموالی که از شخص باقی مانده است شریک هستند.

بر اساس احکام قانون مدنی در باب شرکت هرکس که در مالی به عنوان شریک مالکیت مشاع داشته باشد می تواند در صورت عدم توافق دیگر شرکا از دادگاه بخواهد تا مال موضوع اشاعه را تقسیم نماید. بر این اساس در ماده ۵۸۹ قانون مدنی نیز آمده: ” هر شریک المال حق دارد هر وقت بخواهد تقاضای تقسیم اموال مشترک را بنماید…”. پس کسانی  از ورثه که در ماترک با یکدیگر شریک هستند می‌توانند بر اساس قاعده بالا از دادگاه تقاضای تقسیم ماترک را به نماید

همچنین قانون امور حسبی نیز در خصوص تقسیم اموال و دارایی به جا مانده از شخص متوفی قواعدی را مطرح کرده که در ماده ۳۰۱ قانون بیان شده است: «در صورت تعدد ورثه هر یک از آنها می توانند از دادگاه درخواست تقسیم سهم خود را از سهم سایر ورثه بخواهد».

بر این اساس از آنجایی که مالی که به ارث به طرفین رسیده است مال مشاع بوده و طرفین نمی‌توانند به صورت اختصاصی و بدون رضایت دیگران در آن تصرف نمایند  اگر طرفین در خصوص خروج از شراکت و استفاده به توافق نرساند هر یک از کسانی که در  مال ذینفع هستند می تواند از دادگاه بر اساس مواد بالا تقاضا نمایند که دارایی متوفی را تقسیم نماید.

چه کسانی می توانند تقاضای تقسیم ماترک(تقسیم ارث) بکنند؟

بر اساس ماده ۳۰۹ قانون امور حسبی در صورتی که بر اساس متعدد باشند هر کدام از آنها به تنهایی می تواند از دادگاه صالح درخواست کند که دارایی باقی مانده از متوفی را بین ورثه بر اساس سهم الارث تقسیم کند.

بر اساس ماده ۳۰۱ همین قانون :«ولی و وصی و قیم هر وارثی که محجور باشد و امین غایب و جنین کسی که سهم الارث بعضی از ورثه به او منتقل شده است و همچنین موصی له و وصی راجع به وصی به در صورتی که وصیت به جز مشاع از ترکه شده است حق دادخواست تقسیم ترکه را دارند».

چنانکه ملاحظه می شود در این ماده تمامی کسانی که می توانند درخواست تقسیم ماترک کنند  ذکر شده است بر این اساس  نسبت به اشخاصی که توانایی ذهنی و صلاحیت قانونی برای اعمال حقوق خود نداشته باشند یعنی(محجورین) کسانی که سرپرستی و نگهداری و مدیریت امور آنها را به عهده دارند بایستی اقدام نمایند.

مثلاً در خصوص کودک ولی او، و در خصوص شخصی که برای او قیم تعیین شده باشد قیم او، و برای شخصی که غایب مفقودالاثر است امین او می تواند درخواست تقسیم ماترک بدهد.

مراحل تقدیم دادخواست  تقسیم ماترک(ارث) چیست؟

اخذ گواهی انحصار وراثت

اولین مرحله برای شناسایی کسانی که در دارایی و ارث متوفی شریک هستند این است که هر یک از وراث و یا ذینفع مرجع صالح برای صدور گواهی حصر وراثت(شورای حل اختلاف) مراجعه نموده و با تقدیم دادخواست صدور گواهی حصر وراثت نسبت به شناسایی ورثه حین الفوت فرد متوفی اقدام نمایند.

شورای حل اختلاف پس از رسیدگی و استعلامات لازم و بررسی موضوع گواهی صادر کرده و افرادی را که از متوفی ارث می برند و همچنین میزان ارث هر یک از آنها بر اساس قانون را مشخص می نماید. این گواهی حصر وراثت مستند دادخواست تقسیم ماترک قرار خواهد گرفت.

تحریر ترکه

بنا به درخواست هریک از ورثه شورای حل اختلاف به تهیه فهرستی از تمام اموال منقول و غیر منقول و دارایی و بدهی های متوفی می پردازد و به این عمل تحریر ترکه می گویند. تاریخ جلسه ای که تحریر ترکه صورت می پذیرد از طریق روزنامه های کثیرالانتشار به اطلاع  وراث و سایر کسانی که نسبت به موضوع ممکن است حقی داشته باشند میرسد.

صورت برداری و مهر و موم ترکه

ورثه می‌توانند در صورتی که نگرانی از تضییع اموال و دارایی باقیمانده از متوفی داشته باشند از مرجع صالح که همان شورای حل اختلاف است تقاضای مهر و موم اموال باقی مانده از متوفی را بنمایند.

مهر و موم عملی است که به منظور حفظ ترکه از دخل و تصرف انجام می شود به این صورت که به درخواست ورثه یا کسی که ذینفع است یا طلبکاری که طلبش مستند به سند رسمی حکم قطعی دادگاه است و می ترسد که اموال که از متوفی باقی مانده است تضییع شود، شورای حل اختلاف صورت برداری از اموال را انجام داده و اموال مسئول را مهر و موم می نماید.

تصفیه ترکه

اساس قانون قبل از تقسیم ترکه بایستی کلیه بدهی‌های متوفی و همچنین هزینه کفن و دفن و نوع پرداخت شده و از ماترک جدا شود. چون که بر اساس ماده  ۸۶۸ قانون مدنی مالکیت وراث بر ماترک و مستقر می‌شود که بدهی های  متوفی از دارایی و پرداخت شده  و به وصیتهای  او نیز عمل شده باشد.

تقسیم ماترک

آخرین مرحله ای که در روند تقسیم ارث وجود دارد تقسیم ماترک است که پس از انجام مراحل بالا صورت می پذیرد. در این صورت اگر ماترک قابل افراز و تفکیک بدون ایجاد ضرر به مال باشد  دادگاه به نسبت سهم الارث هر یک از وراث آن را بین آنها تقسیم می کند.

در صورتی که مال قابل افراز  و تفکیک نباشد و در صورت  تفکیک و افراز خسارتی به مال وارد شود که عادتم قابل تحمل و قابل اغماض نباشد دادگاه نسبت به دستور فروش اموال و تقسیم بهای آن بین وراثت را خواهد داد.

مشاوره حقوقی تقسیم ماترک

برای دریافت مشاوره حقوقی در خصوص دعوی تقسیم ماترک و ارث و مشاوره با بهترین وکیل تقسیم ماترک در تهران و همچنین استفاده از تجربیات و خدمات گروه وکلای ایران دادفر از کانال های ارتباطی این موسسه استفاده نمایید.