بایگانی دسته‌ی: سرقت

سرقت

دزدی  یا سرقت را می توان از اولین جرائمی دانست که در حیات بشری اتفاق افتاده است. در واقع سرقت نقض مالکیت خصوصی و اصل احترام به مالکیت خصوصی افراد میباشد. جرم سرقت در همه جوامع  با واکنش شدید اجتماعی و مجازات‌های جدی مواجه بوده است  که هنوز هم برخی از مجازات های خشن  برای سرقت در بعضی نظام های حقوقی در جهان وجود دارد.

تعریف سرقت در قانون مجازات اسلامی

بر اساس ماده ۲۶۷ قانون مجازات اسلامی سرقت عبارت است از ربودن  مال غیر.  از این طریق چنین برمی آید که وقت عمل کسی است که مال غیر منقول کسی دیگر را بدون اطلاع و رضایت  می رباید و از دایره مالکیت مالک خارج  نموده، سلطه و اقتدار مالک را بر آن مال قطع میکند.

اهداف سرقت

سرقت به طور کلی به دو دسته قابل تقسیم است دسته اول کسانی که برای به دست آوردن اصل مال و یا فروختن آن نهایتاً به دست آوردن ارزش آن مالی اقدام به سرقت مالی می نمایند در واقع هدف آنها از سرقت مال خود مال مسروقه و یا ارزش حاصل از فروش آن است.

دسته دوم کسانی هستند که از مال مسروقه برای اهداف دیگر استفاده می کنند مثل کسانی که مثلاً اسلحه  یا خودرویی  را برای ارتکاب جرایم دیگر از قبیل آدم ربایی  و یا قاچاق مواد مخدر می دزدند.  در این حالت هدف سارق از دزدی  به دست آوردن آن مال برای ارزش ذاتی آن نیست بلکه می خواهد برای هدف دیگری از این مال استفاده کند.

انواع سرقت در نظام حقوقی ایران

سرقت حدی

حد یا حدود در اصطلاح حقوقی به مجازات‌های گفته می‌شود که نوع و میزان آن به دقت در کتاب فقهی و یا در احادیث ذکر شده است  در واقع میزان آن توسط شرع مشخص می شود. وقتی است که  خصوصیات ویژگی ها و مجازات آن  از کتب فقهی برداشت شده و بر اساس آن تعیین گردیده است. سرقت حدی دارای ویژگی های معین و مجازات مخصوص خود می باشد.

شرایط سرقت حدی

برای اینکه سرقتی مشمول مجازات تعیین شده برای سرقت حدی باشد باید دارایی شرایط زیر باشد:

– مال مسروقه باید در حرز یعنی محل نگهداری متناسب بوده باشد  و سارق با شکستن حرز اقدام به ربایش مال کرده باشد.

– ارزش مال مسروق در زمان اخراج از حرز، معادل چهار و نیم نخود طلای مسکوک باشد.

–   سارق باید بالغ باشد و  باید بداند که این عمل غیر شرعی و حرام بوده و مالک مال را در حرز قرار داده است.

–  سرقت نباید توسط شخص مضطر و ناچار به دزدی  و همچنین در سال قحطی صورت گرفته باشد.

–  مال مسروقه را باید از اموال متعلق به دولت و اموال عمومی وقفی باشد و همچنین سارق به قصد سرقت مان را  برداشته باشد.

–  سارق پدر یا جد پدری صاحب مال نباشد.

مجازات سرقت حدی

درصورت جمع تمام شرایط بالا و توبه نکردن سارق  قبل از اثبات جرم و همچنین عدم  اعلام گذشت از طرف صاحب مال در صورتی که تمام این شرایط بسیار استثنایی در کنار هم جمع شود حکم سارق در بار اول  که محکوم به سرقت می شود قطع چهار انگشت دست راست از انتهای آن است  به صورتی که فقط شست دست و کف دست باقی می ماند.

در مرتبه دوم اگر باز هم شرایط سرقت حدی موجود باشد پای چپ سارق با شرایطی که در قانون ذکر شده قطع میشود در بار سوم اگر مجدداً سرقت حدی توسط شخص تکرار شود محکوم به حبس ابد و در نهایت در بار چهارم سرقت حدی مرتکب به اعدام محکوم می شود.

سرقت تعزیری

سرقت تعزیری ساده و بدون عوامل مشدده:

ماده ۱۵۸ کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی در خصوص سرقتی که شرایط سرقت حدی و شرایط تشدید مجازات را نداشته باشد صحبت نموده و شرایط زیر را برای سرقت تعزیری ساده بیان داشته است:

در صورتی که سرقت دارای شرایط حد یعنی شرایطی که در خصوص حد گفته شد نباشد و با وجود یکی از شرایط زیرباشد مرتکب به حبس از شش ماه تا سه سال و تا (74) ضربه شلاق محکوم می شود:

-سرقت در جایی که محل سکونت یا آماده برای سکنی یا در توابع آن یا در محل های عمومی از قبیل مسجد و حمام و غیر این ها واقع شده باشد.

– سرقت در جایی واقع شده باشد که به واسطه درخت و یا بوته یا پرچین یا نرده محصور بوده و سارق حرز را شکسته باشد.

– در صورتی که سرقت در شب واقع شده باشد.

سارقین دو نفر یا بیشتر باشند.

– سارق مستخدم بوده و مال کارفرمای خود را دزدیده یا مال دیگری را در منزل کارفرما خود یا منزل دیگری که به اتفاق کارفرما به آن جا رفته یا شاگرد یا کارگر بوده و یا در محلی که معمولاً محل کار وی بوده از قبیل خانه، دکان، کارگاه، کارخانه انبارسرقت نموده باشد.

– هر گاه اداره کنندگان هتل و مسافرخانه و کاروانسرا و کاروان و به طور کلی کسانی که به اقتضای شغل اموالی در دسترس آنان است تمام یا قسمتی از آن را مورد دستبرد قرار دهند.

سرقت تعزیری با عوامل تشدید مجازات

وقتی که سرقت صورت گرفته دارای شرایط سرقت حدی نباشد اما دارای کیفیتی باشد که قانون گذار در مورد آن حساسیت داشته و مجازات را تشدید کرده است به این نوع سرقت سرقت مشدد گفته می شود.شرایط که برای سرقت مشد ددر قانون در نظر گرفته شده است به شرح ذیل است. در صورتی که تمام پنج شرط ذیل برای سرقت موجود می باشد سارق به مجازات ۵ تا ۲۰ سال زندان محکوم می شود:

–  سرقت در شب واقع شده باشد.

–    سارقان دو نفر یا بیشتر باشند.

–   یک یا چند نفر حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشند.

–   از دیوار بالا رفته یا حصار را شکسته یا کلید ساختگی استفاده یا برخلاف واقعیت خود را مامور دولت معرفی کرده یا در جایی که محل سکنی یا مهیا برای سکنی و توابع آن است سرقت کرده باشد.

–   در ضمن سرقت کسی را آزار یا تهدید کرده باشد.

مراحل شکایت سرقت:

شناسایی مرجع صالح برای طرح شکایت: بر اساس قاعده ای که درقانون آیین دادرسی کیفری منتشر شده است دادسرای صالح به رسیدگی به جرم به سرقت دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع سرقت می باشد. اگر مثلاً سرقت در محله صادقیه رخ داده باشد شاکی باید به دادسرای مربوطه یعنی دادسرای ناحیه ۵ مراجعه نمایید.

تنظیم و طرح شکوائیه و تحقیقات مقدماتی: بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری رسیدگی به شکایات در جرم سرقت مستلزم شکایت شاکی و مدعی خصوصی میباشد بنا بر این شد که باید شکواییه بنا بر شکایت خود دایر بر موضوع سرقت تنظیم کرده و به دادسرای شناسایی شده تحویل داده و ثبت نماید. پس از ثبت شکواییه معاونت ارجاع و یا دادیار ارجاع پرونده رو به یکی از شعب ارجاع داده و تحقیقات مقدماتی در خصوص جرم سرقت آغاز می‌شود.

صدور کیفر خواست و ارسال پرونده به دادگاه کیفری: پس از ارجاع پرونده به شعبه مربوطه و رسیدگی و تحقیقات مقدماتی توسط بازپرس یا دادیار مربوطه اگر ادله اثباتی و مدارکی که برای اثبات شکایت در شکواییه ارائه شده برای اثبات جرم و اقناع بازپرس کافی بوده باشد بازپرس با صدور قرار جلب به دادرسی از دادستان می‌خواهد تا کیفر خواست به طرفیت مجرم صادر شود و پس از تایید دادستان و صدور کیفرخواست پرونده برای رسیدگی به دادگاه کیفری مربوط ارسال میشود.

رسیدگی در دادگاه کیفری: در این مرحله از دادرسی با حضور شاکی و متهم موضوع سرقت مورد بررسی قاضی کیفری قرار گرفته سوالات لازم از طرفین پرسیده شده و طرفین با مواجهه حضوری به دفاعیات یکدیگر پاسخ می دهد در نهایت قاضی کیفری با بررسی صورتجلسه و اوراق و کیفرخواست صدور رای در خصوص موضوع می پردازد.

تجدید نظر خواهی: مرحله بعدی رسیدگی که در صورت محکومیت در دادگاه کیفری وجود دارد تجدید نظر خاهی است که متهم به سرقت میتواند از رای که بر علیه او در دادگاه کیفری صادر شده است تجدید نظر خواهی کرده تقاضای رسیدگی تجدید نظر خواهی را بکند.

در این صورت پس از ارسال پرونده به دادگاه تجدید نظر با بررسی قضات دادگاه تجدیدنظر نسبت به صحت و یا عدم صحت رای تصمیم گیری شده و رای مقتضی در تایید و یا نقض رای دادگاه کیفری صادر می شود.

اجرای رای کیفری: رای محکومیت در دادگاه تجدید نظر رای صادر شده قطعیت یافته و برای اجرا به دادسرای مربوطه فرستاده می شود. اجرای احکام کیفری در دادسرا ها مستقر هستند.پس از وصول پرونده اجرای احکام کیفری کارمندان و مامور اجرای احکام کیفری بر اساس رای صادر شده توسط قضات اقدام به اجرای رای نسبت به محکوم به سرقت می‌نمایند.

مشاوره حقوقی سرقت

برای دریافت مشاوره تلفنی،حضوری و آنلاین و استفاده از بهترین وکیل تهران و شهرستان می توانید از کانال های ارتباطی گروه وکلای ایران دادفر استفاده نموده تا بهترین وکیل در خصوص پرونده کیفری شما به شما معرفی شود.

مشاوره دعاوی کیفری

وکیل دادگستری